“`html

Küresel Ekonomi Üzerindeki Belirsizlikler ve ABD’nin Ticaret Politikaları

Dünya genelindeki ekonomiler, çeşitli belirsizliklerle yüzleşirken, ABD yönetiminin korumacı ticaret yaklaşımları uluslararası ekonomideki soru işaretlerini artırmaya devam ediyor.

ABD ve Çin arasında yapılan geçici tarife anlaşmasının, yüksek risk algısını azaltma konusunda olumlu etkileri olduğu gözlemlenmişti. Ancak, mevcut tarifelerin aslında öncekilerle karşılaştırıldığında daha düşük olsa da uygulanmayı sürdürecek olması, küresel ticaretin olumsuz etkilenebileceği ve bunun da büyüme ve enflasyon üzerinde zorluklar yaratabileceği endişelerini beraberinde getiriyor.

Diğer yandan, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekonomi ve ticaret politikalarının muhtemel sonuçları değerlendirilirken, ABD’nin kredi notunun düşürülmesi, vergi tasarısının bütçe açıklarını artırma potansiyeli ve tarifelerin enflasyonist baskıları tekrar canlandırabileceği hususundaki belirsizlikler, piyasalarda etkili olmaya devam ediyor.

Tahvil piyasalarında da ABD ekonomisine dair endişeler artarken, 10 yıllık tahvil faiz oranı yüzde 4,51’i aştı. Analistler, bu hareketlerin geleceğe dair belirsizlik algısı ile doğrudan bağlantılı olduğunu belirtti. ABD ekonomik görünümündeki değişikliklerin, yatırımcıların portföylerini nasıl yönlendireceği açısından dikkatle izlenmesi gerektiği ifade ediliyor.

Trump: “Büyük Bir Zafer Kazanacağız”

Trump’ın vergi indirimleri tasarısına destek veren Cumhuriyetçilerin, “ABD tarihinin en geniş kapsamlı vergi indirimi” tasarısını desteklemesi gerektiğini dile getirdi. Trump, bu tasarının geçiş sürecindeki olumlu görüşmeleri vurgularken, “Parti olarak olağanüstü bir birlikteliğimiz var. Bu tasarıyla önemli bir başarı elde edeceğiz.” şeklinde konuştu.

Trump, eğer bu tasarı geçmezse Amerikalıların büyük bir vergi artışı ile karşı karşıya kalabileceğini iddia ederek, sorunların çözümünde Demokratlar’ı suçlayacağını açıkladı.

Ayrıca, Federal Rezerv (Fed) yetkililerinin değerlendirmeleri de dikkat çekmeye devam ederken, St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem, ABD ile Çin arasındaki anlaşmaya rağmen gümrük vergilerinin ekonomi üzerinde önemli etkileri olabileceği konusunda uyarıda bulundu.

Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, tüketicilerin gümrük vergilerine tepkisinin belirsiz olduğunu vurgularken, ABD’nin kredi notunun düşmesi ve vergi tasarısının genel belirsizliğe yol açabileceğini belirtti. Bostic ayrıca, ekonominin muhtemelen bir fiyat artışı dalgasının eşiğinde olduğunu düşündüğünü ifade etti.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Birinci Başkan Yardımcısı Gita Gopinath, bir röportajında Amerika’nın büyük bir mali açığa sahip olduğunu ve bunun mutlaka azaltılması gerektiğini dile getirdi.

Tahıl alanında, ABD’li elektrikli otomobil üreticisi Tesla’nın hisseleri, CEO’su Elon Musk’ın 5. Katar Ekonomi Forumu’ndaki açıklamaları sonrasında yüzde 0.5 artış gösterdi. Musk, şirketi önümüzdeki 5 yıl boyunca yönetmeye devam edeceğini belirtti ve siyasi kampanyalara destek için yapılacak harcamaları önemli ölçüde azaltmayı planladığını söyledi.

Altın Fiyatlarındaki Yükseliş Üçüncü Gününde

Altının ons fiyatı, artan ekonomik, siyasi ve jeopolitik belirsizliklerin etkisiyle son üç iş gününde değer kazandı. Dün, ons altın yüzde 1,9 artışla 3,290 dolardan günü kapattı. Şu anda ise altının işlemleri yüzde 0,8 artışla 3,315 dolardan devam ediyor.

Dolar endeksi yeni güne yüzde 0,3’lük bir düşüşle 99,6 seviyesinden başlamışken, Brent petrolün varil fiyatı şu anda yüzde 1,5 artışla 66,1 dolara yükseldi. New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 0,39, Nasdaq endeksi yüzde 0,38, ve Dow Jones endeksi yüzde 0,27 düşüş gösterdi. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni günde negatif bir seyir izliyor.

Avrupa Borsalarında Olumlu Seyir

Avrupa borsaları bu süreçte pozitif bir tablo sergilerken, jeopolitik gelişmeler uluslararası gündeminin merkezinde yer alıyor. Örneğin, Rusya’nın Ukrayna’nın Sumi bölgesine yaptığı balistik füze saldırısı önemli bir konu olarak izleniyor.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) ekonomistleri, küresel ticaret çatışmalarının finansal istikrar üzerindeki olumsuz etkilerine yönelik değerlendirmelerini yayınladıkları raporda açıkladılar. Raporda, ticari gerilimlerin ekonomik büyümeyi yavaşlatabileceği ve finansal istikrar için tehdit oluşturduğu vurgulandı.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB bütçesinin geçmişteki koşullara göre oluşturulduğunu ve artan jeopolitik gerilimler karşısında yeterli esnekliğe sahip olmadığını belirtti. Von der Leyen, bu bütçenin AB’nin temel unsurlarından biri olduğunu ve sürekli olarak what-if senaryoları üzerinde çalışmaya devam ettiklerini söyledi.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy de, İsrail ile yapılan yeni serbest ticaret anlaşmasının müzakerelerinin askıya alındığını duyurdu.

İngiltere’deki en son verilere göre, nisanda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 3,5 ve aylık ise yüzde 1,2 artış kaydetti. Bu veriler, piyasaların dikkatle takip ettiği diğer bir gelişme oldu.

Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,42, İngiltere FTSE 100 endeksi yüzde 0,94, İtalya FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,89 ve Fransa CAC 40 endeksi yüzde 0,75 değer kazanarak işlem gördü. Avrupa’daki endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir görünümle başladı.

Asya Piyasalarında Japonya Hariç Pozitif Gelişmeler

Asya piyasalarında, özellikle Japonya dışındaki borsa endeksleri alış ağırlıklı bir seyrin hakim olduğu görülüyor. Japonya’nın nisan ayı ihracatı yüzde 2 artış gösterse de bu oran beklentilerin altında kalmış durumda. Önceki ayın ihracat artışı ise yüzde 3,9 olarak gerçekleşmişti. Ayrıca, Japonya’nın ithalatında ise yüzde 2,2’lik bir düşüş tespit edildi. Ülkenin dış ticaret açığı ise 115,8 milyar yen (yaklaşık 800 milyon dolar) olarak raporlandı.

Analistler, ABD’nin otomobillere uyguladığı yüzde 25’lik tarifenin Japon ekonomisinin büyüme sürecinde önemli bir etken olduğunu belirtiyor. Gelecek dönemde gümrük vergilerinin makroekonomik verilere olan etkilerinin daha çok hissedilmesi bekleniyor.

ABD ile Japonya arasındaki bakan seviyesindeki ticaret görüşmelerinin bu hafta sonu gerçekleşmesi bekleniyor. Aynı zamanda, Çin’deki ihracatçıların ABD dışında yeni pazar arayışında oldukları ifade ediliyor. Allianz Trade anketinde, ihracatçıların geçici tarife indirimlerine rağmen ABD ile ilişkilerini azaltmayı düşündükleri bilgisine yer veriliyor.

Diğer taraftan, Morgan Stanley, Çin için 2025 büyüme tahminini yüzde 4,2’den yüzde 4,5’e ve 2026 yılı tahminini de yüzde 4’ten yüzde 4,2’ye yükseltti.

Asya piyasalarında, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3 değer kaybederken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,1, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,9 yükseliş kaydetti.

BIST 100 Endeksi Satış Baskısı Altında

Borsa İstanbul’da satış ağırlıklı bir seyir izleyen BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,60 düşüşle 9.514,01 puanla kapattı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat işlemleri de yüzde 0,3’lük bir azalışla 10.839,00 puandan gerçekleşti.

Dolar/TL, dün yüzde 0,1 artışla 38,8190’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasada açılışta önceki kapanışın yüzde 0,1 artışla 38,8570 seviyesinden işlem görüyor. Analistler, bugün yurt içinde uluslararası yatırım pozisyonu ve finansal hizmetler güven endeksinin takip edileceğini, yurt dışındaki veri akışının ise sakin olacağını belirtti. Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.400 ve 9.300 seviyelerinin destek, 9.600 ve 9.700 puanın ise direnç noktaları olduğunu vurguladılar.